Dünya Nüfus Günü: Demografik Eğilimler ve Türkiye Analizi
Her yıl 11 Temmuz’da kutlanan Dünya Nüfus Günü’nde, Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) küresel nüfusun önemli konularına dikkat çekerek farkındalık oluşturmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan 2024 yılı Birleşmiş Milletler nüfus tahminleri, dünya genelindeki demografik yapıya ve Türkiye’nin bu yapı içerisindeki yerine ışık tutuyor.
Dünya Nüfusunda İlk Üç ve Türkiye’nin Sıralaması
2024 yılı itibarıyla dünya genelinde en kalabalık ülke, 1 milyar 450 milyon 935 bin 791 kişilik nüfusuyla Hindistan olmuştur. Hindistan’ı 1 milyar 419 milyon 321 bin 278 kişi ile Çin ve 345 milyon 426 bin 571 kişi ile Amerika Birleşik Devletleri takip etmektedir. Bu üç ülke, dünya toplam nüfusunun %39,4’ünü oluşturmaktadır. Türkiye ise 85 milyon 664 bin 944 kişilik nüfusuyla 194 ülke arasında 18. sırada yer alarak dünya toplam nüfusunun %1,0’ini temsil etmektedir.
Çocuk Nüfus Oranları: Küresel Ortalamanın Altında Kalan Türkiye
Birleşmiş Milletler’in 2024 yılı verilerine göre, 0-17 yaş grubu çocuk nüfus oranında Orta Afrika Cumhuriyeti %56,5 ile zirvede yer alırken , bu ülkeyi Nijer (%53,7) ve Somali (%53,2) ile Mali (%53,2) izlemektedir. Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu ülke ise %13,2 ile Kore Cumhuriyeti’dir. Dünya çocuk nüfus ortalaması %29,6 iken , Türkiye’nin çocuk nüfus oranı %25,5 ile dünya ortalamasının altında seyretmektedir.
Genç Nüfus Oranları: Türkiye Dünya Ortalamasına Yakın
15-24 yaş grubundaki genç nüfus oranlarında 2024 yılında en yüksek orana sahip ülke %23,5 ile Suriye olmuştur. Bu ülkeyi Güney Sudan (%22,9) ve Orta Afrika Cumhuriyeti (%22,4) takip etmektedir. En düşük genç nüfus oranına sahip ülke ise %8,7 ile Monako’dur. Dünya genç nüfus ortalaması %15,6 iken , Türkiye’nin genç nüfus oranı %14,9 ile dünya ortalamasının hemen altında bulunmaktadır.
Yaşlı Nüfus Oranları: Türkiye Dünya Ortalamasının Üzerinde
65 yaş ve üzeri yaşlı nüfus oranlarında Monako, 2024 yılında %36,2 ile en yüksek orana sahip ülkedir. Monako’yu Japonya (%29,8) ve İtalya (%24,6) izlemektedir. En düşük yaşlı nüfus oranı ise %1,7 ile Katar’a aittir. Dünya yaşlı nüfus ortalaması %10,2 olarak kaydedilirken , Türkiye’nin yaşlı nüfus oranı %10,6 ile dünya ortalamasının biraz üzerindedir.
Doğurganlık Hızları: Türkiye’de Düşük Doğurganlık Oranı
2024 yılında Birleşmiş Milletler tahminlerine göre en yüksek toplam doğurganlık hızı 6,03 çocuk ile Çad’da görülürken , bu ülkeyi Somali (6,01 çocuk) ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti (5,98 çocuk) takip etmektedir. En düşük doğurganlık hızına sahip ülke ise 0,73 çocuk ile Kore Cumhuriyeti’dir. Dünya toplam doğurganlık hızı ortalaması 2,25 çocuk iken , Türkiye’nin doğurganlık hızı 1,48 çocuk ile dünya ortalamasının altında kalmaktadır.
Doğuşta Beklenen Yaşam Süresi: Türkiye Dünya Ortalamasının Üzerinde
2024 yılında dünya genelinde doğuşta beklenen yaşam süresi 73,3 yıl olarak belirlenirken, erkekler için bu süre 70,7 yıl ve kadınlar için 76,0 yıldır. Erkeklerde en yüksek beklenen yaşam süresi 84,6 yıl ile Monako’da , en düşük ise 53,4 yıl ile Çad’da kaydedilmiştir. Türkiye’de erkekler için doğuşta beklenen yaşam süresi 74,7 yıl ile dünya ortalamasının üzerindedir. Kadınlarda ise en yüksek beklenen yaşam süresi 88,6 yıl ile Monako’da , en düşük ise 54,9 yıl ile Nijerya’da gözlemlenmiştir. Türkiye’de kadınlar için doğuşta beklenen yaşam süresi 80,0 yıl olup, bu da dünya ortalamasının üzerindedir.
